Bilgi Bankası

DNS Ayarları Nasıl Değiştirilir?

Türkiye Hosting Domain olarak sizin için her noktada internet kullanımında faydalı bilgiler elde etmeniz için birçok farklı içerik hazırlıyoruz. Sunduğumuz bu içerik sayesinde de internet dünyasında çok sık kullanılan terimlerden biri olan DNS terimini net bir şekilde anlayabilir, kullanım amacını görebilir ve nasıl değiştirildiğini öğrenebilirsiniz. Aslında birçok farklı içeriğimizde DNS ile ilgili tanımlamalar ve DNS çeşitleri ile ilgili anlatımlar yer alsa da bu içerik sayesinde DNS değişikliğinin net olarak nasıl yapılacağını, çalışma sistemini ve amacının daha net anlayabilirsiniz.

IP adresi bir web sayfası için tıpkı telefon numarası gibi bir yapı ile görülebilir. Bu bağlamda da her web sayfasının hatta internet üzerinde bulunan her sunucu, her modem ve yapının tıpkı sahip olduğu benzersiz telefon numarası gibi bir IP adresi yer alır. Ancak fark ettiğiniz üzere bir web sayfasına giriş gerçekleştirmek için bu web sayfasının IP adresini ezberlememiz ve her an kullanmanız gerçekten zor olacaktır. Bu nedenle DNS olarak adlandırılan sistem yer almasaydı, her gün kullandığınız web sayfalarında IP adreslerini unutmamak açısından bir telefon rehberi gibi IP adresi defteri veya kayıt listesi tutma ihtiyacınız olacaktı. Ancak bunun yerine günümüzde DNS teknolojisi büyük bir kolaylık sağlıyor.

DNS Nedir?

DNS, IP adreslerinin web sayfası adresleri ile dönüşümlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılan bir teknolojidir. İngilizce “Domain Name System” ifadesinin kısaltması olan DNS kısaltması, Türkçede “Alan Adı Sistemi” olarak kolay hatırlanabilecek şekilde IP adreslerinin alan adlarına çevrilmesini sağlayan sistemdir.

DNS Çalışma Sistemi Nedir?

Bir DNS sunucusu çok basit bir sistem olarak pratik bir mantık ile çalışır. Çünkü DNS sistemi içerisinde 2 farklı yapı yer almaktadır. Bu yapılardan ilki “isim sunucuları” olmak ile birlikte diğeri “isim çözümleyicileri” yani “DNS istemcileri” olarak adlandırılır.

DNS çalışma sisteminde isim sunucusu kendi kayıtlarında bulunan bir IP adresine karşılık olarak kendisine gönderilmiş olan alan adını kayıtları içerisinde tutar. Kullanıcı bilgisayar veya akıllı cihazlarında internet tarayıcısına bir alan adını yazdığında, DNS istemcisi DNS sunucusundan adres talebinde bulunur. Bu durumda DNS sunucusunda bahsedilen web sayfasının IP adresi ile ilişkili bir domain yer alıyorsa, bu site kolaylıkla ziyaret edilir.

DNS teknolojisi içerisinde genellikle “Berkeley Internet Name Domain” olarak bilinen ve kısa adı BIND olan bir yazılım kullanılmaktadır. Şu noktaya kadar anlatılmış olan çalışma sistemi bu yazılım sayesinde veya muadil olarak geliştirilmiş yazılımlar sayesinde gerçeğe dönüşmektedir.

DNS Neden Kullanılmaktadır?

Bu noktaya kadar anlatılan bilgiler ile birlikte aslında DNS kullanımının amacı açıklanmış olsa da yeniden üzerinde durmak fayda sağlayacaktır. Net olarak DNS sisteminin varlık amacı, IP adreslerinin akılda tutulması yerine daha kolay bir sistem oluşturulmasıdır.

Öte yandan bakıldığında internet ortamında markalaşma süreçlerinin başlaması açısından da DNS teknolojisi geliştirilmiştir. Çünkü düşünün ki DNS teknolojisi olmasaydı her firma kendi marka isminin bulunduğu veya istediği jenerik bir ismin bulunduğu web sayfasına sahip olamayacaktı. Yani örneğin bugün popüler bir yapı ile kullandığınız YouTube, Facebook, Twitter gibi sosyal medya ağları dahil olmak üzere Türkiye'nin ve dünyanın popüler haber sayfaları, eğlence sayfaları ve şirket sayfaları IP adresleri ile kullanılır bir halde bulunacaktı. Ancak bugün DNS teknolojisi günümüzde her noktada reklamını gördüğünüz büyük firma ve markaların kendi isimleriyle web sayfalarını kullanıcılara sunmasını sağlamaktadır.

DNS Değişikliği Neden Yapılır?

DNS adreslerini değiştirmek birçok farklı neden ile gerçekleştirilebilecek bir işlemdir. Aslında bu işlemin yapılması ile birlikte bir web sayfası için IP adresi değişikliği yapılır. Ülkemizde kurallara bakıldığında ise Bilişim Teknolojileri Kurulu (BTK) veya yerel mahkemeler tarafından yasaklanmış web sayfalarına erişmek açısından da DNS değişikliği tercih edilmektedir.

Yasal yöntemlerde bir sitenin erişim engeli ile kullanılamaz hale getirilmesi için tercih edilebilecek en pratik yol DNS tabanlı engelleme yapılmasıdır. Ülkemizde veya dünya genelinde hizmet vermekte olan bir internet servis sağlayıcı tarafından sunulmuş DNS kullanılıyorsa, bu yasaklanan web sayfalarına erişim sağlamak açısından IP bilgisi talep edildiğinde, bu talebe karşılık olarak DNS sunucusu red işlemi gerçekleştirir. Çünkü yasaklanmış durumda bulunan bu IP adresi sizinle paylaşılmamalıdır.

Yasaklanmış IP adreslerinin paylaşılmaması durumunda sunucular sizlere “Bu IP adresinde xxxx kararı ile erişim engeli gerçekleştirilmiştir” gibi bir mesaj verecektir. Bu noktada karşınıza çıkan bu mesaj ile birlikte girmek istediğiniz sayfa aslında size yönlendirilen bir maske üzerinden girişi engellenmiş bir sayfadır. İşte bu engellemeye karşı yine de sayfaya girebilmek açısından DNS değişikliği gerçekleştirilebilir. Çünkü DNS değişikliği bahsedildiği şekilde bir web sayfasının alan adı değiştirilmeden karşılık gelen IP adresinin değiştirilmesini ifade eder.

DNS sunucularında alan adlarına karşılık olarak belirlenmiş IP adresleri yer alır. Buna karşılık olarak da farklı bir DNS sunucusu tercih edildiğinde, yenilenmiş farklı bir IP adresi üzerinden istenilen web sayfasına ulaşmak mümkün olabilir. Ancak elbette bu noktada seçilen DNS sunucusunda da istediğiniz web sayfasının alan adına karşılık olarak belirlenmiş IP adresinin engellenmemiş konumda olması gerekir.

Farklı bir açıdan bakıldığında da bazı kullanıcılar internet bağlantı hızında sorun yaşadığında DNS değişikliği yapmak istemektedir. Bazı noktalarda da siber saldırılara karşı korunmak için DNS değişikliği yapılabilir.

DNS Ayarları Nasıl Değiştirilir?

İnternet kullanımını gerçekleştirdiğiniz cihazlarda DNS ayarlarını değiştirmek istiyorsanız, öncelikle kullandığınız cihazın türüne göre belirli işlem aralıklarıyla sonuç elde edebilirsiniz. Yani Android işletim sistemine sahip akıllı cihazlarda, IOS işletim sistemine sahip cihazlarda veya Windows işletim sistemine sahip bilgisayarlarda DNS değişikliği yapılabilir.

Android İşletim Sisteminde DNS Değiştirmek

Genellikle akıllı telefonlarda ve tabletlerde bulunan Android işletim sisteminde DNS değiştirme işlemi pratik bir şekilde yapılabilir. Bu açıdan aşağıda sıralanmış adımları izlemeniz yeterli olacaktır.

• Öncelikle “Ayarlar” menüsüne girmeli,
• Sonrasında “wi-fi” seçeneğine tıklamalı,
• “Kablosuz” seçeneği tercih edilmeli,
• “Ağ ayarlarını yönet” menüsüne giriş yapmalı,
• “Gelişmiş seçenekleri göster” butonuna tıklamalı,
• “IP ayarları” menüsü içerisinde “statik” tercih yapılarak DNS kayıtları istenilen şekilde değiştirilmelidir.

Ayrıca bu işlemler ile yorulmak yerine Android cihazlar için Google Play Store üzerinde bulunan DNS değiştirici gibi pratik mobil uygulamalar kullanılabilir.

IOS İşletim Sisteminde DNS Değiştirmek

IOS işletim sistemi bilindiği üzere iPhone ya da iPad cihazlarda kendine has bir kullanım oluşturmaktadır. Fakat bu cihazlarda da tıpkı Android cihazlarda olduğu gibi kolaylıkla birkaç dakikada DNS değiştirmek mümkündür.

• İlk olarak “Ayarlar” menüsüne girmeli,
• “Wi-fi” seçeneğine tıklamalı,
• Bağlı bulunduğunuz wi-fi ağına tıklamalı
• Bu ağ yanında mavi renkli görülen “i” veya “info” yazısına tıklamalı,
• Menü içerisinde “DNS” bölümüne tıklamalı
• Açılan sayfada istediğiniz DNS adresleri yazılarak düzenleme yapılmalıdır.
• Tüm işlemler sonrasında sol üst kısımda gördüğünüz ve sol tarafa ok işareti gösteren wi-fi yazısına tıkladığınızda, menüden çıkacak ve kayıt düzenlemesini tamamlayacaktır.

Android cihazlarda olduğu gibi yine App Store üzerinde de bu işlemleri çok daha kolay bir hale getiren mobil yazılımlar bulunmaktadır.

Windows İşletim Sisteminde DNS Değiştirmek

Windows işletim sistemi genellikle masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarda yer almakla birlikte bazen akıllı cihazlarda da görülmektedir. Bu işletim sistemine sahip tüm cihazlarda da kolaylıkla aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.

• Öncelikle “Ağ ve paylaşım merkezi” bölümü açılmalı,
• Ardından “Bağdaştırıcı ayarlarını değiştirin” butonuna tıklamalı,
• “Ethernet özellik ayarları” bölümüne giriş yapmalı,
• Liste içerisinde görülen “İnternet protokolü sürüm 4” bölümüne girerek, alt kısımdaki “Aşağıda belirlenen DNS adreslerini kullan” butonuna tıklamalıdır.
• Sonrasında iki satır halinde görülen kısma istenilen DNS kayıtları girilerek, “Tamam” denildiğinde işlem sağlanacaktır.
• Ayrıca tam sağlıklı bir sonuç için bilgisayarın yeniden başlatılması fayda sağlayabilir.